Αναδρομές: Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου

Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου

[ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ
Η ταινία «Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου»
προβλήθηκε από την εκπομπή
«Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα» της ΕΡΤ 1 το 1984.
Ξαναπροβλήθηκε από την ΕΡΤ 1 στις 21 Ιουλίου 1985
(δείτε επάνω, εικόνα Ραδιοτηλεόρασης της ΕΡΤ, τεύχος 20-26
Ιουλίου 1985 με σχετική αναφορά)

Έρευνα και σενάριο: Βασίλης Πολύζος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Μπαλλής
Δ/νση φωτογραφίας: Βαγγέλης Καραμανίδης
Μοντάζ: Γιάννης Στεφάνου

Το κείμενο που έγραψα για την ταινία δημοσιεύτηκε
επίσης στο περιοδικό «ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ», τεύχος 16ο, Δεκέμβρης 1984,
από όπου και οι εικόνες (επάνω).
Σημειώνω, ότι στα γυρίσματα της ταινίας πήραν ενεργό μέρος
παλαιοί σιδηροδρομικοί του Βόλου, που μάλιστα υποσχέθηκαν να οδηγούν
για ένα χρόνο το τρενάκι χωρίς καμιά αμοιβή, αν ξαναλειτουργούσε!

Λίγο μετά από τα γεγονότα αυτά, το τρενάκι του Πηλίου
κηρύχτηκε διατηρητέο από τη Μελίνα Μερκούρη.
Η ταινία αυτή ήταν μια από τις αιτίες που συνέβαλαν σ’ αυτό.

Η ανάρτηση αφιερώνεται στους συντελεστές της ταινίας,
όπου κι αν βρίσκονται σήμερα,
στους παλιούς σιδηροδρομικούς του Βόλου
και σ’ όλους εκείνους που αγάπησαν το τρενάκι του Πηλίου
και μπορουν να ταξιδεύουν με τα παιδικά τους όνειρα.
Βασίλης Πολύζος, Πρωτοχρονιά 2011]

.............................................................................................

Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου
του Βασίλη Πολύζου
(αποσπάσματα από το κείμενο)

Τούτο το πρωινό
το τρενάκι ταξιδεύει Μηλιές-Βόλο.

Φορτώσαμε απάνω του μπάλες άχυρο τις ηλιαχτίδες,
καφάσια ξέχειλα τα όνειρα,
κοφίνια τις απλές κουβέντες και τα χωρατά।

Το τρενάκι είναι έτοιμο.
Πίνει νερό για το δρόμο.
Σφυρίζει χαρούμενα
να συναχτούν στη σκεπή του τα πουλιά.

Τα πουλιά δεν πληρώνουν εισιτήριο.
Ούτε και τα παιδιά,
γαντζωμένα –χέρια πόδια-
πίσω απ’ το τελευταίο βαγόνι.

Το τρενάκι ξεκίνησε.
Μπροστά ο Ιάσονας αλαφροπόδης,
με κόκκινα σανδάλια
και τα μπρούντζα αστραφτερά στο στήθος.
Σχοινοβάτης φοβερός,
πατάει με σιγουριά στις λιγνές ράγιες.
Παίρνει με χάρη τις στροφές,
γέρνοντας ελαφρά το σώμα,
ισοροπώντας στο ένα πόδι.

Στη δύναμη Κουταλιανός.
Μπορεί να καταφέρει
ίσα με εφτά βαγόνια στον ανήφορο!
Με ελάχιστο αγκομαχητό!

Το τρενάκι ταξιδεύει.
Στις ρεματιές του γνέφουν τα πλατάνια.
Οι ελαιώνες χορεύουν στο ρυθμό του.
Ψηλά απ’ τον αραμπά του το κοιτάζει ο ήλιος
παραμερίζοντας τις μουσμουλιές.
Γατζέα – Άνω Λεχώνια – Κάτω Λεχώνια.
Οι Κήποι της Εδέμ.

Το τρενάκι ταξιδεύει.
Τραβάει κατά τη θάλασσα.
Κοντοστέκεται στους καφενέδες της Αγριάς
να παρακολουθήσει μια παρτίδα τάβλι.
Κοιτάζει απέναντι
το Τρίκερι
μια σπιθαμή πάνω απ' το πράσινο νερό.

Το τρενάκι πάει χαζεύοντας στην ακροθαλασσιά.
Περιεργάζεται τ' αχτένιστα φύκια
κι έναν αστερία που ξενέρωσε στην αμμουδιά.
Γορίτσα. Άναυρος. Εδώ έχασε ο Ιάσονας
το ένα του σανδάλι.

Φτάνοντας στο Βόλο, κοντομεσήμερο,

το τρενάκι δε μελετούσε παρά το επόμενο ταξίδι του.
Μα κουβαλούσε επάνω του παράνομο φορτίο:
μπάλες άχυρο τις ηλιαχτίδες

καφάσια ξέχειλα τα όνειρα
και τα πουλιά χωρίς να καταβάλουν
"το αντίτιμον του εισιτηρίου των".
Όπερ απαράδεκτον!

Καλοκαίρι του 1971.

Στη στάση του Αγίου Κωνσταντίνου
δίπλα στο πάρκο
το καρτέραγε η χούντα.
Και του 'κλεισε απότομα το δρόμο.
.................................................................................
Εδώ στον ίδιο χώρο
10 Ιουλίου 1888
γεννήθηκε ο Τζιόρτζιο ντε Κίρικο.
Το τρενάκι ήταν τότε μόλις τεσσάρων χρονώ.
Μεγάλωσαν παρέα με τον Τζιόρτζιο
ν’ ανεβοκατεβαίνει στα βαγονάκια του
να ψαχουλεύει τις περίτεχνες μηχανές του.

Οι μηχανές είχαν έρθει από το Βέλγιο.

Πέντε τον αριθμό:
ΙΑΣΩΝ, ΒΟΛΟΣ, ΙΩΛΚΟΣ, ΜΗΛΕΑΙ, ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ.

Ο Τζιόρτζιο και το τρενάκι είχαν τον ίδιο πατέρα
Τον Ιταλό μηχανικό ντε Κίρικο.
Αργότερα ο Τζιόρτζιο θα φύγει από το Βόλο.
Θα γίνει γνωστός σ’ ολάκερο τον κόσμο.
΄Ενας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του αιώνα μας.
Μα η καρδιά του ταξιδεύει πάντα με το τρενάκι.
Και το χέρι του θα το αποτυπώνει –παρήγορη φιγούρα-
στο φόντο των πινάκων του:
«Η αμφιβολία του ποιητή»
«Η αναχώρηση ενός φίλου»
«Νοσταλγία του άπειρου»
«Αγαπημένος ήχος».
.............................................................................
Ξεχασμένα στον περίβολο του Σταθμού
τα μικρά βαγόνια
νιώπουν άλατα στις αρθρώσεις τους.
Καφετιά μπαλώματα φάνηκαν στις ρόδες τους
Βρήκαν ευκαιρία τ’αγριόχορτα
και σκέπασαν τις γραμμές.
Ύστερα πιάστηκαν απ’ τα χαμηλά σκαλοπάτια
κι άρχισαν να ψάχνουν τις χαραμάδες
να σκαρφαλώνουν στ’ ανοιχτά παράθυρα
να τρυπώνουν στο εσωτερικό.

Κακό πράμα η ακινησία.
Κάτι πρέπει να γίνει.

Όταν μάλιστα σκεφτείς , κύριε,
ότι αυτό το τρενάκι
το πιο μικρό του κόσμου
-πλάτος γρμμών 60 εκατοστά
του γαλλικού μέτρου-
από την πρώτη μέρα της ζωής του,
όταν πρόβαλε απαστράπτον, κομψό και ζωηρό
στην οδό Δημητριάδος
δε σταμάτησε ούτε στιγμή
για ογδόντα ολόκληρα χρόνια!
...........................................................................
Το πιο μικρό τρένο του κόσμου
-πλάτος γραμμών 60 εκατοστά,
πλάτος οχημάτων ενάμισι μέτρο-
ζητάει αποκατάσταση.
Υπόσχεται
πως δεν θα ενοχλεί την τροχαία κίνηση,
πως δεν θα προκαλεί ατυχήματα,
πως για ένα χρόνο θα το οδηγούν ανέξοδα
οι φίλοι του οι παλιοί σιδηροδρομικοί.
Θα κουβαλάει μονάχα
δεμάτια άχυρο τις ηλιαχτίδες
καφάσια ξέχειλα τα όνειρα
κοφίνια τις απλές κουβέντες
και τα χωρατά.

Εμείς βάζοντας στην καρδιά το χέρι
προσυπογράφουμε την αίτηση.

©Βασίλης Πολύζος 1984

........................................................................

Είχαμε HAPPY END???
Την άποψή σας!

Πάντως στο εξής
θα πληρώνουν και τα πουλιά εισιτήριο!
Β.Π.