Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου
του Βασίλη Πολύζου
(ένα ποίημα από το κείμενο μιας ταινίας)
Στον Giorgio de Chirico που έκανε με
το τρενάκι αυτό το μεταφυσικό του ταξίδι
Τούτο το πρωινό
το τρενάκι ταξιδεύει Μηλιές-Βόλο.
Φορτώσαμε απάνω του μπάλες άχυρο τις ηλιαχτίδες,
καφάσια ξέχειλα τα όνειρα,
κοφίνια τις απλές κουβέντες και τα χωρατά।
Το τρενάκι είναι έτοιμο.
Πίνει νερό για το δρόμο.
Σφυρίζει χαρούμενα
να συναχτούν στη σκεπή του τα πουλιά.
Τα πουλιά δεν πληρώνουν εισιτήριο.
Ούτε και τα παιδιά,
γαντζωμένα –χέρια πόδια-
πίσω απ’ το τελευταίο βαγόνι.
Το τρενάκι ξεκίνησε.
Μπροστά ο Ιάσονας αλαφροπόδης,
με κόκκινα σανδάλια
και τα μπρούντζα αστραφτερά στο στήθος.
Σχοινοβάτης φοβερός,
πατάει με σιγουριά στις λιγνές ράγιες.
Παίρνει με χάρη τις στροφές,
γέρνοντας ελαφρά το σώμα,
ισοροπώντας στο ένα πόδι.
Στη δύναμη Κουταλιανός.
Μπορεί να καταφέρει
ίσα με εφτά βαγόνια στον ανήφορο!
Με ελάχιστο αγκομαχητό!
Το τρενάκι ταξιδεύει.
Στις ρεματιές του γνέφουν τα πλατάνια.
Οι ελαιώνες χορεύουν στο ρυθμό του.
Ψηλά απ’ τον αραμπά του το κοιτάζει ο ήλιος
παραμερίζοντας τις μουσμουλιές.
Γατζέα – Άνω Λεχώνια – Κάτω Λεχώνια.
Οι Κήποι της Εδέμ.
Το τρενάκι ταξιδεύει.
Τραβάει κατά τη θάλασσα.
Κοντοστέκεται στους καφενέδες της Αγριάς
να παρακολουθήσει μια παρτίδα τάβλι.
Κοιτάζει απέναντι
το Τρίκερι
μια σπιθαμή πάνω απ' το πράσινο νερό.
Το τρενάκι πάει χαζεύοντας στην ακροθαλασσιά.
Περιεργάζεται τ' αχτένιστα φύκια
κι έναν αστερία που ξενέρωσε στην αμμουδιά.
Γορίτσα. Άναυρος. Εδώ έχασε ο Ιάσονας
το ένα του σανδάλι.
Φτάνοντας στο Βόλο, κοντομεσήμερο,
το τρενάκι δε μελετούσε παρά το
επόμενο ταξίδι του.
Μα κουβαλούσε επάνω του παράνομο φορτίο:
μπάλες άχυρο τις ηλιαχτίδες
καφάσια ξέχειλα τα όνειρα
και τα πουλιά χωρίς να καταβάλουν
"το αντίτιμον του εισιτηρίου των".
Όπερ απαράδεκτον!
Καλοκαίρι του 1971.
Στη στάση του Αγίου Κωνσταντίνου
δίπλα στο πάρκο
το καρτέραγε η χούντα.
Και του 'κλεισε απότομα το δρόμο.
....................................................................
Εδώ στον ίδιο χώρο
10 Ιουλίου 1888
γεννήθηκε ο Τζόρτζιο ντε Κίρικο.
Το τρενάκι ήταν τότε μόλις τεσσάρων χρονώ.
Μεγάλωσαν παρέα με τον Τζόρτζιο
ν’ ανεβοκατεβαίνει στα βαγονάκια του
να ψαχουλεύει τις περίτεχνες μηχανές του.
Οι μηχανές είχαν έρθει από το Βέλγιο.
Πέντε τον αριθμό:
ΙΑΣΩΝ, ΒΟΛΟΣ, ΙΩΛΚΟΣ, ΜΗΛΕΑΙ, ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ.
Ο Τζόρτζιο και το τρενάκι είχαν τον ίδιο πατέρα
Τον Ιταλό μηχανικό Εβαρίστο ντε Κίρικο.
Αργότερα ο Τζόρτζιο θα φύγει από το Βόλο.
Θα γίνει γνωστός σ’ ολάκερο τον κόσμο.
΄Ενας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του αιώνα μας.
Μα η καρδιά του θα ταξιδεύει πάντα με το τρενάκι.
Και το χέρι του θα το αποτυπώνει –παρήγορη φιγούρα-
στο φόντο των πινάκων του.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Η ταινία «Μικρή μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου»
προβλήθηκε από την εκπομπή
«Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα» της ΕΡΤ 1 το 1984.
Ξαναπροβλήθηκε από την ΕΡΤ 1 στις 21 Ιουλίου 1985
Έρευνα και σενάριο: Βασίλης Πολύζος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Μπαλλής
Δ/νση φωτογραφίας: Βαγγέλης Καραμανίδης
Μοντάζ: Γιάννης Στεφάνου
Το κείμενο που έγραψα για την ταινία δημοσιεύτηκε
επίσης στο περιοδικό «ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ», τεύχος 16ο,
Δεκέμβρης 1984.
Σημειώνω, ότι στα γυρίσματα της ταινίας πήραν ενεργό μέρος
παλαιοί σιδηροδρομικοί του Βόλου, που μάλιστα υποσχέθηκαν
να οδηγούν για ένα χρόνο το τρενάκι χωρίς καμιά αμοιβή,
αν ξαναλειτουργούσε!
Λίγο μετά από τα γεγονότα αυτά, το τρενάκι του Πηλίου
κηρύχτηκε διατηρητέο από τη Μελίνα Μερκούρη.
Η ταινία αυτή ήταν μια από τις αιτίες που συνέβαλαν σ’ αυτό.
Δείτε σχετικά ντοκουμέντα, καθώς και ολόκληρο το
κείμενο της ταινίας, στο μπλογκ emiliusx.blogspot.com
ανάρτηση 1.1.2011 με τίτλο «Αναδρομές: Μικρή
μπαλάντα για το τρενάκι του Πηλίου».
Βασίλης Πολύζος 27.8.2012
Εικόνες (από επάνω προς τα κάτω):
Giorgio de Chirico
The Song of Love, 1914
ή Le chant d'amour ή Love Song
Oil on canvas
73 cm x 59,1 cm
Museum of Modern Art, New York City
Αναζητώντας τον Τζόρτζιο στις Μηλιές
μια φωτογραφία του Βασίλη Πολύζου
.
Giorgio de Chirico
La matinée angoissante, 1912
Oil on
canvas
81cm x 65cm
Museo di arte moderna e contemporanea
di Trento e Rovereto
81cm x 65cm
Museo di arte moderna e contemporanea
di Trento e Rovereto
Giorgio de Chirico
Αριάδνη, 1913
Oil and graphite on canvas
135.6 cm x 180.3 cm
The Metropolitan Museum of Art
Giorgio de Chirico
The Melancholy of Departure, 1914
Oil on canvas
Dimensions 140 cm x 184,5 cm
Museum of Modern Art, New York City
Giorgio de Chirico
Βόλος 1888 – Ρώμη 1978
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου